بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد و ارائه راهکار مناسب

دسته: حسابداری
بازدید: 19 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 117 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 162

بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد و ارائه راهکار مناسب در 162صفحه در قالب فایل ورد قابل ویرایش

قیمت فایل فقط 6,900 تومان

بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد و ارائه راهکار مناسب

-1-مقدمه

استفاده از یک سیستم بودجه ریزی مناسب می تواند بسیار مؤثر باشد و بودجه ریزی عملیاتی نوعی سیستم بودجه ریزی است که بر رابطه بین هزینه های انجام شده و نتایج تأکید دارد ولی اجرای نظام بودجه ریزی عملیاتی همواره با مشکلاتی روبرو خواهد بود. ما در این تحقیق سعی می‌کنیم موانع و مشکلات بودجه ریزی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد را بررسی کنیم و راه‌حلهایی را برای رفع این مشکلات ارائه دهیم.

1-2- بیان مسئله:

    بودجه یكی از پدیده های بسیار مهم در مدیریت امروزی است كه شامل ابعاد گوناگون سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فنی و مدیریتی است. مسئله اصلی در نظام بودجه ریزی كارآیی نظام مربوط می باشد. بدین معنی كه براساس اطلاعات موجود برگرفته از عملكرد سیستم جاری به چگونگی كارآیی و اثربخشی سیستم پی برده شود،منابع مورد نیاز اجرای برنامه ها شناسایی شود و در نهایت معیارهای سنجش و نظارت و كنترل بدست آید.

    در كشور ما بررسی برخی شاخص های بودجه ای كه نشاندهنده عدم توفیق مدیران مالی دولت در دستیابی به اهداف خود و هم چنین بی انضباطی های مالی موجب گردید كه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی را بر آن دارد كه اصلاح نظام بودجه ریزی را كشور از سال 1380 در دستور كار خود قرار دهد و اصلاحاتی را با هدف پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی براساس قیمت تمام شده بعنوان جایگزین بودجه ریزی سنتی در ایران آغاز كند. با این وجود به رغم این تاكیدات و تلاشهای صورت گرفته آنچه كه در عمل اتفاق افتاد صرفاً به تغییر طبقه بندی اقلام درآمدی و هزینه ای خلاصه شد.

    با توجه به مطالبی كه بیان گردید می توان دریافت كه ضرورت توجه به موانع پیاده سازی
 بودجه ریزی عملیاتی در دستگاههای اجرایی از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. و در این تحقیق به همین موضوع پرداخته شده است و بودجه بانکهای سپه استان یزد كه توسط مدیران و معاونین تهیه می گردد به صورت موردی بررسی گردیده و سعی گردیده تا مهمترین عواملی كه مربوط به مشكلات پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی می باشند مورد بررسی و مطالعه قرار گیرند و همچنین راه كارهایی جهت كاهش موانع ارائه گردد. بنابراین سوال اصلی در این تحقیق این است كه آیا عوامل مدیریتی بر مشكلات پیاده سازﻯ بودجه ریزی عملیاتی تاثیر معنادار دارد؟ و كدامیك از عوامل مدیریتی بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی تاثیر معنادار دارند؟ و همچنین این تحقیق درصدد است كه اثبات نماید هر یك از عوامل محیطی، انسانی، و فرآیندی چه میزان تاثیر داشته و آیا عدم وجود هر كدام مانع اجرای موثر بودجه ریزی عملیاتی دربانکهای سپه استان یزد می گردد؟

 1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق:

    اداره یك واحد تجاری در شرایط اقتصادی پویای امروز و وظیفه ای پیچیده و دشوار است. مدیران حرفه ای، هر مرحله از عملیات واحد خود را از قبل به دقت طرح ریزی نموده و با اعمال روشهای كنترل از اجرای دقیق و بموقع آن اطمینان حاصل می كنند. بودجه بندی ركن اساسی فرآیند برنامه ریزی و كنترل مدیریت به شمار میرود.

    نظام بودجه ریزی مناسب موجب افزایش بهبود همآهنگی و ارتباط می گردد و چارچوبی مناسب برای كنترل، اندازه گیری و ارزیابی عملكرد پرسنل فراهم آورده و فعالیت های واحد را در جهت اهداف سازمان هدایت می كند

    نظام بودجه ریزی عملیاتی به دنبال ایجاد پیوند میان شاخص های عملكرد و تخصیص منابع است. اگر چه چنین پیوندهایی اغلب ضعیف هستند، ولی می تواند سیاستگذاری بودجه ای را تسهیل و نظارت قانونگذاران بر نتایج و دستاوردهای مرتبط با مخارج عمومی را افزایش دهد. همچنین با تجهیز نمودن بودجه ریزان به اطلاعات بهتر درباره نتایج هر برنامه و كل برنامه های دولت كه برای نیل به اهداف مشخصی به كار می روند، توانایی آنها را در ارزیابی درخواست های مختلف بودجه ای دستگاههای اجرایی، افزایش می دهد و این كار باعث افزایش پاسخگوئی عمومی و بهبود در تخصیص منابع می گردد

    از طرف دیگر در چارچوب چنین شیوه ای مشاركت با سیاستگذاران، مدیران و حتی شهروندان در غالب برنامه های راهبردی ، صورت می گیرد. شناسایی ارتباط میان برنامه ریزی راهبردی و تخصیص منابع، با توجه به افق های بلند مدت از اهداف دیگر بودجه ریزی عملیاتی تلقی می شود.

    اندیشه ای كه در ورای بودجه ریزی عملیاتی قراردارد این است كه سیاستگذاران، تصمیمات مالی برنامه ها را به گونه ای عینی و بر مبنای كارآیی و اثر بخشی استوار سازند همچنین منابع مالی مورد نیاز برنامه ها شناسایی و معیارهای سنجش وكنترل نتیجه ها در مقایسه با برنامه را بدست آورند،در نتیجه هم آنها و هم مردم می توانند درباره عملكرد دولت قضاوت روشنتری داشته باشند. در واقع بودجه ریزی عملیاتی، با مرتبط ساختن تصمیمات بودجه ای و عملكرد دولت، پاسخگویی دولت در مقابل قانونگذاران و مردم را تقویت می كند و می توان بطور خلاصه عنوان نمود كه انضباط جای هرج و مرج، مصالح عمومی جای منافع شخصی، برنامه ها جای سلیقه فردی را بگیرد

1-4-اهداف تحقیق:

    بطور كلی اهداف این تحقیق با توجه به اهمیت موضوع و بیان مسئله به شرح زیر می باشد:

1- شناسایی موانع و تنگناهای موجود و تاثیرگذار بر بودجه ریزی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد.

2- اولویت بندی هر یك از عوامل شناسایی شده و تأثیر در پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی .

3- ارائه راهكارهای لازم جهت كاهش موانع پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد .

1-5- فرضیه های تحقیق:

    با توجه به بیان مسئله و اهداف تحقیق فرضیه های زیر مطرح می گردد تا براساس آنها اطلاعات جمع آوری و نسبت به تائید یا رد فرضیه ها اقدام گردد.

    فرضیه اصلی:

عوامل مدیریتی بر پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی تأثیر معناداری دارد.

    فرضیه های فرعی:

1- عامل انسانی بر پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی تأثیر معناداری دارد.

2- عامل فنی و فرایندی بر پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی تأثیر معناداری دارد.

3- عامل محیطی بر پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی تأثیر معناداری دارد.

1-6- متغیرهای تحقیق:

    در این تحقیق " عوامل مدیریتی " با سه عامل " عامل محیطی، عامل فنی و فرآیندی و عامل انسانی" از طریق سئوالات پرسشنامه اندازه گیری می شود . همچنین" مشكلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی" متغییر وابسته كه از طریق آزمون رتبه ای طیف لیكرت اندازه گیری      می شود.

1-7- روش تحقیق:

    این تحقیق در دو بخش مجزا تدوین و تنظیم شده است كه بخش اول از روش مطالعات اسنادی و كتابخانه ای برای تدوین مباحث درج شده است. بخش دوم تحقیق از روش پیمایشی و همبستگی استفاده گردیده است. هم چنین تلاش شده ضمن توصیف عینی، واقعی و منظم مسائل مورد بررسی، فرضیات تحقیق از طریق آزمونهای آماری مورد سنجش قرار  دهیم.

1-8- ابزار گردآوری داده های تحقیق:

    با توجه به اینكه این پژوهش به بررسی مشكلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد می پردازد لذا مهمترین ابزار جمع آوری اطلاعات عبارتند از:

1) منابع كتابخانه ای:

     در این تحقیق برای تدوین مبانی نظری و بخشهای تئوری از كتب و نشریات و مقالات فارسی و خارجی موجود در سایت اینترنتی و همچنینی كتابخانه سازمان راهبردهای مدیریت و برنامه‌ریزی دفتر پژوهش مجلس استفاده گردیده است.

1)   پرسشنامه :

     از طریق پرسشنامه هایی كه به این منظور تهیه شده است و در اختیار مدیران و معاونین و کارشناسان بانکهای سپه استان یزد قرار گرفته است.

1-9- جامعه آماری و نمونه گیری:

    جامعه آماری كلیه مدیران و معاونین بانکهای سپه استان یزد می باشند كه به نوعی با بودجه سازمان سروكار داشته اند. در این تحقیق از كل جامعه آماری كه 70  نفر از خبرگان (مدیران و معاونین و کارشناسان) هستند نمونه‌گیری كرده و حجم نمونه به دست آمده 59 نفر است.

1-10- روش تجزیه و تحلیل داده ها:

    به منظور بررسی آماری و تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از روش آمار توصیفی (اعلام فراوانی، درصد فراوانی نسبی)، استفاده گردیده و همچنین برای تائید یا رد فرضیه‌ها از آزمون فریدمن و برای آزمون رابطه بین تجربه،تحصیلات و رشته با عوامل مدیریتی نیز از آزمون كروسكال والیس استفاده شده است و در پردازش اطلاعات نیز از نرم افزار SPSS  بهره گرفته شده است.

1-11- قلمرو تحقیق:

    با توجه به موضوع پژوهش قلمرو تحقیق بشرح زیر می باشد:

    قلمرو موضوعی: بودجه (به ویژه بودجه ریزی عملیاتی)

    قلمرو سازمانی: بانکهای سپه استان یزد

    قلمرو زمانی: 1386

1-12- تعاریف عملیاتی واژه ها:

بودجه بندی عملیاتی:

    عبارتست از برنامه سالانه به همراه بودجه سالانه كه رابطه میان میزان وجوه تخصص یافته ها به هر برنامه و نتایج به دست آمده از آن برنامه را نشان می دهد

مشكلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی:

    عوامل یا دلایلی است كه باعث عدم اجرای صحیح بودجه بندی عملیاتی می گردند.

عوامل محیطی:

    در این تحقیق اشاره به عواملی نظیر عوامل سیاسی، پشتیبانی دولت از بودجه با ایجاد الزامات قانونی و پاسخگویی سازمانها در مقابل جامعه دارد كه بعلت متغیر بودن شرایط سیاسی و فقدان پشتیبانی دولت از بودجه با ایجاد الزامات قانونی و همچنین فقدان پاسخگویی سازمانها در مقابل جامعه باعث عدم اجرای صحیح بودجه بندی عملیاتی می گردد

- عوامل سیاسی:

    به عواملی از قبیل نوع نظام و شرایط سیاسی، عدم توافق و هماهنگی قوه مقننه با قوه مجریه اطلاق می شود كه متغیر بودن شرایط سیاسی و توافق و هماهنگی قوه مقننه با قوه مجریه باعث عدم اجرای صحیح بودجه بندی عملیاتی می گردد

- پشتیبانی دولت از بودجه با ایجاد الزامات قانونی در بودجه:

    ساده سازی هر چه بیشتر رویه های قانونی و حذف مقررات دست و پاگیر باعث اجرای موفق بودجه‌ریزی عملیاتی می‌گردد. بنابراین قوانین و مقررات دست و پاگیر باعث عدم اجرای صحیح بودجه بندی عملیاتی می گردد

- پاسخگویی سازمانها در مقابل جامعه:

    الزام سازمان به پاسخگویی به منظور ارائه دلایل منطقی در مورد اعمالی كه انجام داده است. فقدان پاسخگویی سازمانها در مقابل جامعه باعث عدم اجرای صحیح بندی عملیاتی می گردد

عوامل فنی و فرآیندی:

     در این تحقیق اشاره به عواملی نظیر برنامه ریزی استراتژیك، تعیین شاخص در بودجه، اعتبار شاخص در بودجه بندی و تغییر متناسب سیستم حسابداری و گزارشگری دارد. فقدان این عوامل باعث عدم اجرای صحیح بودجه بندی عملیاتی می گردد.

- برنامه ریزی استراتژیك:

     فرآیندی است كه در جهت تجهیز منابع انسانی و وحدت بخشیدن به تلاشهای آنان برای نیل به اهداف و رسالتهای بلند مدت با توجه به به امكانات و محدودیتهای درونی و بیرونی. فقدان برنامه ریزی استراتژیك باعث عدم اجرای صحیح بودجه بندی عملیاتی می گردد

- تعیین شاخص در بودجه:

     مجموعه ای از استانداردها و راهبردها یا مقیاسها است كه عملكرد بوسیله آنها بصورت واضح و رضایت بخشی معنی می شود. فقدان شاخصها در بودجه بندی باعث عدم اجرای صحیح بودجه‌بندی عملیاتی می گردد

- اعتبار شاخص در بودجه:

    شاخصی كه مفهوم یا ساختار را می سنجد و مقیاس درستی برای آنچه كه جهت سنجش مورد نظر قرار می گیرد. فقدان اعتبار شاخصها در بودجه بندی باعث عدم اجرای صحیح بودجه بندی عملیاتی می گردد

- تغییر متناسب سیستم حسابداری و گزارشگری

    استفاده از سیستم حسابداری براساس قیمت تمام شده و كاربرد ثبت حسابداری تعهدی به منظور تعیین هزینه های واقعی برنامه و فعالیتها. فقدان تغییر سیستم حسابداری براساس قیمت تمام شده و ثبت حسابداری تعهدی باعث عدم اجرای صحیح بودجه بندی عملیاتی می گردد

عوامل انسانی:

-آموزش:

    تعداد ساعتهای آموزش هر فرد در سال می باشد كه نبود آموزش باعث عدم اجرای صحیح بودجه بندی عملیاتی می گردد

- شرایط احراز مشاغل:

    تعیین خصوصیات تجربیات و مهارتهایی كه متصدی شغل باید داشته باشد. كه فقدان شرایط احراز مشاغل به لحاظ تجربی و تحصیلی باعث عدم اجرای صحیح بودجه بندی عملیاتی می گردد

- نظام تشویق و تنبیه:

    ابزارهای مهمی كه مدیران می توانند با استفاده از آن، انگیزش كاركنان را به سمت اهداف سازمان هدایت كنند. نبود نظام های تشویق و تنبیه برای انگیزش كاركنان باعث عدم اجرای صحیح بودجه بندی عملیاتی می گردد

- نظام حقوق و مزایای مناسب:

    تناسب حقوق و مزایا با هزینه زندگی و نوع حجم كار می باشد. بعلت عدم تناسب حقوق و مزایا با هزینه زندگی و نوع حجم كار باعث عدم اجرای صحیح بودجه بندی عملیاتی می گردد

1-13- محدودیتهای تحقیق

    در خصوص تحقیق حاضر، محدودیتی به شرح ذیل قابل ذكر می باشد:

كمبود اطلاعات در زمینه بودجه بندی عملیاتی در كتابخانه دانشگاهها و سازمانهایی همچون مدیریت و برنامه ریزی و دفتر پژوهش مجلس و سایر دستگاههای اجرایی یكی از محدودیتهای این پژوهش می باشد.

1-14- جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

در فصل اول ابتدا طرح تحقیق ارائه شده است که در این طرح، مسئله اصلی و مشکل بیان شده سپس اهداف تحقیق که شامل 1- شناسایی موانع و مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی  2- اولویت بندی هر یک از عوامل  3- ارائه راهکار مناسب برای حل مشکل ارائه گردیده است و همچنین فرضیه های تحقیق، روش جمع آوری اطلاعات، جامعه آماری و غیره بیان شده است.

فصل دوم

پیشینه تحقیق

2-1-مقدمه

    فصل دوم اختصاص به پیشینه تحقیق و جنبه های تئوری تحقیق دارد كه بیشتر بر روی بودجه‌بندی عملیاتی تاكید شده است. این فصل شامل سه بخش می باشد. در بخش اول تعریف بودجه‌بندی و انواع روشهای بودجه‌بندی و همچنین مزایا و معایب بودجه‌بندی عملیاتی نیز بیان می‌شود.

    بخش دوم مشكلات پیاده سازی بودجه‌بندی عملیاتی كه شامل عامل محیطی،عامل فنی _ فرآیندی و عامل انسانی می باشد و بخش سوم نیز تجربه برخی كشورها در بودجه‌ریزی عملیاتی و همچنین فهرستی از تحقیقات انجام شده در داخل و خارج كشور نیز آورده شده است.

2-2-  بودجه بندی وانواع روشهای بودجه بندی

2-2-1-  تعاریف بودجه:

     بودجه از كلمه قدیمی فرانسوی (( بوژت ))[1] كه به معنی كیف و یا كیف چرمی كوچك است گرفته شده است كه امروزه كاربرد این كلمه بدین معنی متداول نیست (محمدی،1381). از بودجه تعاریف گوناگونی به عمل آمده است كه به تعدادی از آنها در ذیل اشاره شده است . بودجه عبارت از برنامه های یك سازمان به صورت ارقام پولی است . در تعریفی دیگر بودجه عبارتست از بیان مالی یا مقدار سیاستی است برای آینده به منظور تحقق هدفهای تعیین شده كه از قبل مشخص و تایید شده است و می تواند شامل درآمدها،هزینه هاوسرمایه گذاریها باشد

     بودجه صرفاَ برنامه ای است كه در قالب اطلاعات مالی و مقداری ارائه  میشود. در تعریفی دیگر  بودجه عبارتست از تعبیر مالی و یا مقداری سیاست از پیش طرح ریزی شده موسسه برای یك دوره ی معین كه استاندارد یا میزان و مآخذی برای سنجش و اندازه گیری نتایج واقعی حاصله از انجام فعالیتهای موسسه نشان می دهد

     بودجه بندی بیان نتایج مورد انتظار یك برنامه ، پروژه یا استراتژی است، این تعریف بین بودجه ریزی سنتی و بودجه ریزی جدید تفاوت قائل می شود زیرا در بودجه ریزی، آینده مطرح است با وجودی كه معمولاً بودجه ها می توانند درباره ی یك موضوع یا پروژه ی خاصی باشد ولی برحسب ارقام مالی ارائه می شود. این تعریف بودجه بر حسب واژه های مالی نمی باشد . زیرا سیستمهای بودجه بندی كامل می توانند شامل نیروی انسانی ، زمان و سایر اطلاعات نیز باشد  به طور كلی بودجه بیان كننده وظایفی همچون هماهنگی بین فعالیتها ، ارتباط دهنده ی وظایف ، ایجاد كننده ی انگیزه ، كنترل كننده ی فعالیتها و در نهایت روشی برای ارزیابی عملكرد یك سازمان می باشد  

2-2-2- مقاصد بودجه بندی :

بودجه برای مقاصد و دلایل مختلف تهیه می شود برخی از مقاصد مشترك و عمومی این است كه بودجه بندی

    - طرح ریزی دوره ای را ایجاب می كند .

    - هماهنگی ، همكاری و ارتباط را ترویج می نماید .

     - به مقدار در آوردن پیشنهاد ها را الزامی می كند .

     - چارچوبی برای ارزیابی فعالیتهای انجام شده فراهم می سازد .

     - آگاهی روشنی از اقلام بهای تمام شده امور تجاری را نشان می دهد.

    - الزمات قانونی یا قراردادی را تامین می كند .

    - فعالیتهای واحد تجاری را به سمت هدفهای سازمانی هدایت می نماید .

2-2-3- وظایف بودجه بندی :

    دو وظیفه اصلی زیر را می توان برای بودجه بندی بیان كرد .

    - طرح ریزی

    - كنترل  

1) طرح ریزی :

     برای اغلب مدیران همزمان با واژه ی بودجه بندی مفهوم  طرح ریزی نیز تداعی می‌شود . طرح‌ریزی ،كلیه مراحل بودجه بندی را از نقطه شروع فكر تا مرحله برآورد بودجه شامل می شود و ضمناً طرح ریزی ، چارچوبی برای وظیفه دوم بودجه بندی یعنی كنترل فراهم می‌كند .

2) كنترل :      

    وظیفه كنترل بودجه بندی ، عبارت از مقایسه نتایج واقعی و پیش بینی های بودجه است این مقایسه بعد از فراهم شدن ارقام و اطلاعات حسابداری انجام پذیر است ، مثلاً  مقادیر تولید و اقلام بهای تمام شده فرودین ماه برای مقایسه و سنجش اختلاف آن با ارقام بودجه تولید ماه مزبور ، مورد نیاز است مقایسه نتایج واقعی با ارقام مورد انتظار بودجه را غالباً گزارش عملیات می نامند . وظیفه كنترل تنها حداقل كردن بهای تمام شده محدود نمی باشد بلكه در صورت وجود اختلاف بین نتایج واقعی و ارقام بودجه ، موجب اعمال نظارت بر عملیات و اتخاذ تدابیر اصلاحی نیز می گردد . به عبارت دیگر بودجه معیاری است كه مدیران به كمك آن درآمدها و اقلام بهای تمام شده واقعی را ارزیابی می كند

2-2-4- روشهای بودجه بندی :

     انواع روشهای بودجه بندی به شرح زیر می باشد:

1- بودجه بندی سنتی[2]

    در بودجه سنتی ، هزینه های دستگاه به تفكیك  فصول و مواد هزینه برآورد می شود (مانند هزینه های جاری كه به مواردی چون حقوق، دستمزد، سوخت، اجاره و غیره تقسیم می‌شود و یا هزینه های سرمایه ای كه شامل هزینه های مربوط به خرید زمین، ساختمان، ماشین آلات و غیره می گردد ) و عملیاتی كه اجرای آنها مورد نظر است در بودجه منعكس نمی شود . به عبارت دیگر، در بودجه سنتی، مقدار كالا و خدمات بر حسب قیمت آنها درغالب مواد هرینه نشان داده می شود، ولی معلوم نیست كه كالاها و خدمات مزبور برای اجرای چه برنامه ها و عملیاتی پیشنهاد شده است . فقط عنوان دستگاه نشان می دهد كه هزینه های پیشنهاد شده برای انجام چه اموری می‌باشد، ولی این امور و هزینه ها ، بر حسب عملیات ( برنامه ، فعالیت و غیره ) ، طبقه بندی نمی‌شود و در بودجه انعكاس نمی یابد

2- بودجه متداول:

     بودجه متداول را که می توان قدیمی ترین نوع بودجه نویسی دانست ، عبارت است از این که بودجه هر وزارتخانه و سازمان دولتی بر حسب فصول و مواد هزینه تقسیم و تعیین می شود . بنابراین دراین نوع بودجه نویسی ، به هیچ وجه معلوم نسیت که اعتبار هر ماده هزینه برای چه عملیاتی در نظر گرفته شده است و فقط نوع هزینه  مشخص است . مثل حقوق و دستمزد ، سوخت و روشنایی ، اجاره و ...

     عیب اساسی بودجه متداول آن است که در آن هیچ توجهی به هدف یا هدفهای سازمان نمی‌شود و بودجه نیز بدین شکل ، ماهیت وظایف سازمانها را نشان نمی دهد در این نوع بودجه‌نویسی، طبقه بندی سازمانی و مواد هزینه محور اصلی تهیه و تنظیم بودجه به شمار می آید .

مراحل تهیه و تنظیم بودجه به روش متداول عبارتست از :

    1) شناسایی کامل وضع موجود دستگاه اجرائی

    2) پیش بینی نیازها برای سال بودجه

    3) تبدیل نیازهای پیش بینی شده به ارزش پولی

3- نظام بودجه بندی طرح و برنامه[3]

    سیستم بودجه بندی طرح و برنامه از سال 1961 آغاز شد ولی این روش توسط رئیس جمهور آمریكا در سال 1965 اجرا شد. این سیستم تلاش دارد تا یك چارچوب تصمیم گیری صریح را برای فرآیند بودجه معرفی نماید

    سیستم بودجه بندی طرح برنامه دارای شش اصل می باشد كه به صورت زیر است:

1ـ بایستی تصمیمات بر اساس یك معیار صریح نه بر اساس توافقات باشد.

2ـ نیازها و هزینه ها بایستی به طور همزمان مورد توجه قرار گیرد.

3ـ تصمیمات اصلی بایستی به وسیله انتخاب راههای صریح و انعطاف پذیر ایجاد شوند.

4ـ بایستی بودجه ریز یك كادر تحلیلی فعال داشته باشد تا اطلاعات لازم و بیطرفانه را فراهم نماید.

5ـ تحلیل های صریح و قابل فهم بری تمام بخش انجام گیرد.

6ـ برنامه ها بایستی بلند مدت باشند تا تصمیمات كنونی را در آینده پیش بینی كنند

    در بودجه بندی طرح و برنامه ما با یک طرح کلی به یک سری برنامه و تعداد بسیاری پروژه روبرو هستیم که در یک قالب کلی طرحها، برنامه ها و پروژه ها مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرند و با نگرشی سیستمی به بودجه بندی اقدام می شود

4- بودجه بندی بر مبنای صفر

    بودجه بندی بر مبنای صفر روشی است كه در سال 1970 بر خلاف بعضی اصول بودجه بندی توسعه یافت. این سیستم از یك ایده متضاد استفاده می كند.به جای فرضی كردن این موضوع كه هر چیزی همانند قبل ادامه خواهد یافت تمركز برای دستیابی به اهداف سازمان در كارآمدترین روش می باشد. بودجه بندی بر مبنای صفر به این معنا است كه بودجه برای هر مركز بودجه ای از یك پایه صفر برای هر دوره آغاز می گردد. سپس بودجه ها برای فعالیتهای پیشنهاد شده مطرح می شوند. سپس اولویت بندی می شوند و طبق اولویت این وجوه تخصیص داده می شوند

مراحل مربوط به بودجه بندی بر مبنای صفر به شرح زیر است:

1ـ كاركردهای سازمان تحلیل می گردند.

2ـ آغاز كردن از یك پایه صفر

3ـ كل وجوه بر اساس اولویت بندی تخصیص داده می شوند

5- بودجه برنامه ای

    بودجه بندی مبتنی به برنامه روشی است كه برای سازمانهای غیر سودآور قابل كاربرد می باشد. بودجه بندی مبتنی به برنامه بدین معناست كه ، تغییر یافتن كار سازمان به برنامه ها برای دستیابی به اهداف مختلف طراحی گردد چندین بخش در یك سازمان ممكن است به سوی یك برنامه حركت نمایند. كل وجوه قابل دسترس بین برنامه ها تقسیم بندی می شوند. این كار به جای تقسیم كردن بودجه ها برای یك بخش انجام می گیرد. معمولاً اینطور است كه بودجه های ناكافی برای دستیابی به تمام اهداف مطلوب قابل دسترس می باشند و تصمیمات بایستی بر اساس اینكه كدام برنامه ها بایستی اجرا شوند و چه سطحی از كار می تواند حمایت گردد، اتخاذ شود

6- بودجه بر مبنای فعالیت

    تنظیم بودجه بر مبنای فعالیت شیوه ای ابتکاری است که قادر است سازمانها را به منظور مقایسه بیشتر از طریق رابطه فرآیند تنظیم بودجه و سیاست مربوط به سازمان کمک نماید. بر طبق نظر طرفداران این سیستم بودجه بندی بخشی از مشکلات مربوط به فرآیند تنظیم بودجه به روش سنتی بر طرف شده است

پیاده سازی بودجه بر مبنای فعالیت از طریق مراحل زیر صورت می گیرد:

1- آموزش کارکنان به یک روش جدید بودجه بندی

2- توسعه برنامه های کاری در یک سیستم جدید

3- آماده سازی و ارائه درخواست های بودجه در یک فرم جدید

4- پیاده سازی و اجرای برنامه های پیشنهاد شده

7-بودجه عملیاتی[4]

    اداره کل حسابداری ایالت آمریکا (GAO) بودجه ریزی عملیاتی را اینگونه تعریف می کند سبکی از بودجه ریزی که اطلاعات عملکرد را به بودجه ارتباط می دهد

    بودجه عملیاتی یک طبقه بندی است که ارتباط بین هزینه های انجام شده و عوامل به کار گرفته شده را از یک طرف و نتایج کار بدست آمده را از طرف دیگر نشان می دهد و مشخص می‌سازد در طی سال مالی چه کالاها و خدماتی به صورت محصول نهایی یا فعالیتهای بخش عمومی در نیل به اهداف ارائه شده است

    بودجه بندی عملیاتی در جستحوی پیوند دادن عملکرد اجرایی  وتخصیصات منابع می باشد. گرچه چنین پیوندهای اغلب ضعیف هستنداما اطلاعات درباره اجرا افزایش عملکرد بهتر شده است

.    بودجه عملیاتی، عبارت است از بودجه ای است که بر اساس وظایف،عملیات وپروژهایی تنظیم می شودکه سازمانهای دولتی تصذی اجرای آنهارا به عهده دارند. درتنظیم بودجه عملیاتی به جای تو جه به کالاهاوخدماتی که دولت خریداری می کند و یا به عبارتی، به جای توجه به وسایل اجرای فعالیتها، خود فعالیت مخارج کارهایی مورد توجه قرار می گیردگه انجام شود

2-2-5-اساس بودجه بندی عملیاتی

بودجه بندی عملیاتی به ترتیب شامل مراحل زیر می باشد:

1-    طبقه بندی فعالیتها در قالب هر یک از برنامه ها و اندازه گیری حجم کار

2-    تعیین شاخص عملکرد یا واحد حجم کار

3-    استقرار سیستم حسابداری قیمت تمام شده کالاها و خدمات در هر یک از فعالیتها

4-    استفاده از نورمها در تولید کالاها برای اساس کیفیت و مکان جغرافیایی

5-    استفاده از استاندارها در تولید کالا با خدمات بر اساس کیفیت و مکان جغرافیایی

6-  ارزیابی و تجزیه و تحلیل کارایی و اثربخشی در هر یک از محصولات فعالیتها در این روش از منابع مورد نیاز است و اثر بخشی نتایج حاصل از عملکرد فعالیتها می باشد.

7-  لذا اصول بودجه عملیاتی بر اساس مدیریت یا خدمات در خصوص محصول نهایی طراحی شده است که دولت خریدار آن است

2-2-6-تفاوت بین بودجه برنامه ای و عملیاتی

    اصطلاح بودجه بندی بر حسب برنامه را غالباً مترداف با بودجه بندی طبق عملیات به كار می‌برند، در حالی كه این دو راه نباید كاملاً روش واحدی دانست . در بودجه عملیاتی نتایج بر حسب فنون و روشهای دقیق مانند بهای تمام شده مورد اندازه گیری و محاسبه قرار می گیرد در حالی كه روشهای مذكور در تنظیم بودجه برنامه لزوماً به كار نمی رود

این متن فقط قسمتی از بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد و ارائه راهکار مناسب می باشد

جهت دریافت کل متن ، لطفا آن را خریداری نمایید

---

قیمت فایل فقط 6,900 تومان

برچسب ها : بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد و ارائه راهکار مناسب , بودجه بندی عملیاتی , عوامل سیاسی , سیستم حسابداری , دانلود بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد و ارائه راهکار مناسب , بودجه بندی