رابطه خلاقیت و سازگاری اجتماعی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان متوسطه شهر شیراز

دسته: علوم اجتماعی
بازدید: 20 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 32 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 23

چکیده هدف این پژوهش بررسی رابطه خلاقیت و سازگاری اجتماعی با عملکرد تحصیلی دانش ‌آموزان متوسطه شهر شیراز می‌باشد جامعه آماری، دانش ‌آموزان دوم دبیرستان رشته ریاضی ـ فیزیک‌ و نمونه آن 202 نفر که داده‌ها از طریق پرسشنامه سازگاری اجتماعی کالیفرنیا و خلاقیت عابدی جمع‌آوری و مورد تحلیل آماری قرار گرفت و نتایج زیر به دست آمد بین خلاقیت و ابعاد آن ب

قیمت فایل فقط 1,900 تومان

رابطه خلاقیت و سازگاری اجتماعی با عملکرد  تحصیلی دانش آموزان متوسطه شهر شیراز

چکیده

هدف این پژوهش بررسی رابطه خلاقیت و سازگاری اجتماعی با عملکرد تحصیلی دانش ‌آموزان متوسطه شهر شیراز می‌باشد. جامعه آماری، دانش ‌آموزان دوم دبیرستان رشته ریاضی ـ فیزیک‌ و نمونه آن 202 نفر که داده‌ها از طریق پرسشنامه سازگاری اجتماعی کالیفرنیا و خلاقیت عابدی جمع‌آوری و مورد تحلیل آماری قرار گرفت و نتایج زیر به دست آمد:

بین خلاقیت و ابعاد آن با عملکرد تحصیلی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.

بین سازگاری اجتماعی با عملکرد تحصیلی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. در ابعاد سازگاری اجتماعی قالب اجتماعی، مهارت اجتماعی، روابط خانوادگی، روابط مدرسه‌ای و روابط اجتماعی با عملکرد تحصیلی رابطه مثبت و معنادار وجود داشت و تنها بعد علائق ضد ‌اجتماعی با عملکرد تحصیلی رابطه منفی و معنادار دارد.

بین پسران و دختران در عملکرد تحصیلی تفاوت معنادار وجود ندارد.

در ابعاد سازگاری اجتماعی در علایق ضداجتماعی تفاوت معنادار مشاهده نشد. در خلاقیت و بعد انعطاف‌ پذیری تفاوت معنادار به نفع دختران مشاهده شد و در ابعاد سیالی،بسط و ابتکار تفاوت معناداری مشاهده نشد.

از بین سازگاری اجتماعی و ابعاد آن، تنها سازگاری اجتماعی (27%) و خلاقیت و ابعاد آن تنها خلاقیت (24%) توان پیش‌بینی عملکرد تحصیلی را دارند.

مقدمه

انسان توانایی های مختلفی دارد یکی از این تواناییها خلاقیت است. حل مسأله و خلاقیت در بالاترین سطح فعالیتهای شناختی انسان قرار دارند و از ارزشمندترین غایتهای پرورشی و هدفهای آموزشی به حساب می آیند. در واقع هدف عمده تمامی نهادهای آموزشی و پرورشی ایجاد توانایی حل مسأله و خلاقیت در دانش آموزان است. روشن است که برای دست‌یابی به این هدفها، مسئولیتی سنگین بر دوش مراکز آموزشی، به ویژه آموزش و پرورش قرار می گیرد.

از نظر سانتراک[1](2004) خلاقیت توانایی اندیشیدن درباره امور به راه های تازه و غیرمعمول و رسیدن به راه حل های منحصر به فرد برای مسائل است(سیف،1387).

گیلفورد[2](1950) پدر تحقیقات مربوط به خلاقیت بیان کرد که آنچه خلاقیت را به وجود می آورد،تلاش انسان برای حل مسائل و مشکلات است(فاضلی،1387).

تورنس(1998)، خلاقیت را به عنوان سازه‌ای فرض می کند که چهار عنصر سیالی، انعطاف پذیری، اصالت و مهارت را در بر‌می‌گیرد. وی در تعریف سیالی، به تعداد کل عقاید و پاسخ‌های مرتبط[3]، معنی‌دار[4] و قابل تفسیر اشاره دارد. نمره بالا در سیالی، معرف تعداد کل عقاید یک شخص در ارتباط با محرک خاص است. در حالی که انعطاف پذیری، به تعداد طبقات متفاوت از پاسخ های متفاوت معطوف است. فردی که نمره بالایی در انعطاف پذیری به دست می آورد، در رویارویی با یک مسئله، به زوایای متفاوت توجه کرده و طبقات متنوعی را ارائه می کند. اصالت که به پاسخ های غیرعادی همراه است و همواره از لحاظ آماری به پاسخ های نادر تأکید دارد، معرف اکتشاف سازنده و تفکر اصیل است. افرادی که در اصالت، نمره بالایی بدست می آورند، همواره از خلق راه حل های بنیادی استفاده کرده و شیوه هایی را ارائه می‌دهند که نه تنها با موفقیت ایجاد شده هماهنگ است، بلکه راه حل ارائه شده، به ذهن کمتر افرادی خطور می کند. از اصالت می توان به عنوان تولد اندیشه های ناب و کاربردی یاد کرد که اگر با مهارت و یا توجه به جزئیات و ریزبینی در ابعاد گوناگون پاسخ دهی همراه شود، از اثر بخشی بالاتری برخوردار می‌شود(افروز و کامکاری،1387).

دو متغیر خلاقیت و سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان از عوامل مؤثر در ایجاد و تشویق عملکرد تحصیلی مطلوب دانش‌آموزان می‌باشند(اژدری،1383) خلاقیت زمینه رشد سازگاری اجتماعی بوده و از طرف دیگر افراد سازگار و با مهارت در روابط اجتماعی از توان خلاقیت و نوآوری بیشتری برخوردار هستند(افشارنیاکان،1380).

سازگاری، شرایط یا حالتی است كه در آن، رفتار فرد با نیازهای فرهنگ یا جامعه‌ای كه به آن تعلق دارد، منطبق می‌شود و فرد احساس می‌كند كه نیازهایش ارضاء شده‌اند و یا ارضاء خواهند شد. (كاظمی،1388) .

خلاقیت و سازگاری اجتماعی از آن دسته عواملی هستند که می‌توانند هم در نقش تسهیل‌کننده و هم در نقش بازدارنده عملکرد تحصیلی ظاهر شوند. به این صورت که توجه به استعدادهای خلاقانه افراد و فراهم‌نمودن زمینه بروز این استعدادها و ایجاد جوی در مدرسه که ابهام،‌ تضاد،‌ تناقض، شکست و عدم کنترل بیرونی را توسعه دهد موجب گسترش خلاقیت و نوآوری شده و در نتیجه سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان نیز تحت تأثیر نوآوری آنها افزایش خواهد یافت و برعکس در صورتی که زمینه‌های توسعه خلاقیت دانش آموزان فراهم نگردد و سازگاری اجتماعی آنها و عوامل مرتبط با آن نیز بررسی و مطالعه نگردد عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان نیز افت نموده و کاهش خواهد یافت(اسلامی‌نسب،1373).

نتایج تحقیقات انجام شده در زمینه عملکرد تحصیلی،خلاقیت و سازگاری اجتماعی نشان می دهند خلاقیت و سازگاری اجتماعی افزایش دهنده و ارتقاء دهنده عملکرد دانش آموزان است به طوریکه افراد خلاق و سازگار تحصیلی و محیطی از پیشرفت تحصیلی خوبی نیز برخوردارند. از جمله: نظامی(1376) نتیجه گرفت كه بین نظارت تحصیلی والدین، ارزش‌دهی والدین به علم و تحصیل، انتظارات تحصیلی والدین، قشر اجتماعی، هدف تحصیلی، بعد خانوار و خود پنداری تحصیلی دانش آموز با عملكرد تحصیلی رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد.

رضویان‌شاد(1384)نتیجه گرفت که بین سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان رابطه مثبت وجود دارد.

کفایت(1373) ، بیش[5](2002)،والکر[6](2003)،نیاز و سواد[7](2008) نشان دادند که رابطه مثبت و معناداری بین خلاقیت و پیشرفت تحصیلی وجود دارد.

کریمی(1379) نشان داد که مقایسه دختران و پسران در خلاقیت نشان دهنده تفاوت معنادار میان این دو جنس است. در پژوهش وی پسران به طور معناداری در خلاقیت برتر از دختران بوده‌اند.

متخصصان تعلیم و تربیت به خوبی بدین امر واقفند که یک آموزش و پرورش غیرپویا که در آن تنها انتقال محفوظات ذهنی صورت می گیرد قادر نخواهند بود که در شرایط موجود جهانی به شکل ایده آل افراد مولد و خلاق پرورش دهد(شهرآرای،1373).

لذا از روش‌های مهم ارتقای عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان ایجاد ساختار خلاق و انعطاف ‌پذیر و فراهم نمودن بستر و زمینه لازم جهت بروز شکوفایی استعدادها و نیروی خلاق فراگیران است. همچنین کمک به دانش‌ آموزان، جهت برقراری رابطه سالم و مناسب و سازگار با محیط اجتماعی خود جهت رشد عاطفی و هیجانی وشکل گیری هویت مستقل، می تواند عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان را ارتقا دهد. در مقطع متوسطه در بسیاری از مدارس مشاهده می گردد که دانش‌ آموزان دچار افت تحصیلی گردیده بطوریکه بعضی از آنها قادر به ادامه تحصیل نبوده وترک تحصیل می‌کنند. این امر به این دلیل اتفاق می‌افتد که سن دبیرستان سن بلوغ بوده و دانش ‌آموزان با مسائل و مشکلات و تنش های ناشی از بلوغ از جمله ناسازگاری اجتماعی روبرو هستند. همچنین دانش ‌آموزان دبیرستانی به دلیل مشکلات ناشی از بلوغ و ناراحتی و تنش ‌های ناشی از بحران هویت نمی توانند لزوماً خلاق و آفریننده باشند(یارمحمدیان،1380).

بنابراین شناسایی متغیرهای خلاقیت و سازگاری اجتماعی به عنوان عواملی مرتبط با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان، امری ضروری است.

هدف اصلی

هدف اصلی این پژوهش«مطالعه و بررسی رابطه خلاقیت و سازگاری اجتماعی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان پایه دوم رشته ریاضی ـ فیزیک ناحیه یک و سه آموزش و پرورش شهرشیراز» بود.

فرضیه های پژوهش

1-    بین میزان خلاقیت دانش آموزان و عملکرد تحصیلی آنها رابطه معنادار وجود دارد.

1-1 - بین ابعاد خلاقیت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان رابطه معنادار وجود دارد.

2-    بین میزان سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان و عملکرد تحصیلی آنها رابطه معنادار وجود دارد.

1-2- بین ابعاد سازگاری اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان رابطه معنادار وجود دارد.

3-    بین عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنادار وجود دارد.

4-    بین سازگاری اجتماعی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنادار وجود دارد.

5-    بین خلاقیت دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنادار وجود دارد.

سؤال اصلی پژوهش

1-   آیا میزان خلاقیت دانش آموزان قادر است عملکرد تحصیلی آن‌ها را پیش‌بینی کند؟

2-   آیا میزان سازگاری اجتماعی دانش آموزان قادر است عملکرد تحصیلی آن‌ها را پیش‌بینی کند؟

روش  پژوهش

این پژوهش یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد که در آن روابط بین متغیرهای خلاقیت و سازگاری اجتماعی به عنوان پیش‌بین و عملکرد تحصیلی به عنوان ملاک مورد بررسی قرار گرفتند. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دوم دبیرستان رشته ریاضی ـ فیزیک آموزش و پرورش شهر شیراز بود.

در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله‌ای استفاده شد. حجم نمونه شامل 202 نفر دانش آموز بود که به روش تصادفی و بر اساس جدول کوکران انتخاب شدند. واحد تحلیل در این پژوهش کلاس بود.

ابزار تحقیق

در این پژوهش از دو پرسشنامه سازگاری اجتماعی و خلاقیت عابدی(1372) استفاده شد.

پرسشنامه سازگاری اجتماعی

در پژوهش حاضر از پرسشنامه شخصیت سنج کالیفرنیا(CTP) در زمینه سازگاری اجتماعی استفاده شد که به صورت بلی و خیر و دارای 90 سؤال می‌باشد که سیستم نمره گذاری این آزمون به صورت صفر و یک (خیر و بلی) می باشد. روایی و پایایی این پرسشنامه در تحقیقات مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته است. مسعود نژاد(1371) ضریب پایایی این آزمون را برای سازگاری اجتماعی 78/0 گزارش کرده است(مسعودی نژاد،1371؛ به نقل از افشاری،1375). پایایی این پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 64/0 می باشد.

پرسشنامه خلاقیت عابدی

با استفاده از روش بازآزمایی ضریب پایایی بخش سیالی 85/0، ابتکار 82/0، انعطاف پذیری 84/0 و بسط 80/0 به دست آمده است. به علاوه، عابدی(1363) برای اعتبار یابی آزمون خلاقیت، از آزمون تفکر خلاق تورنس(1972) استفاده کرده و با ضریب اعتبار 46/0 دست یافته است.

ضریب همسانی درونی با استفاده از آلفای کرونباخ برای خرده آزمون های سیالی، انعطاف‌پذیری، ابتکار و بسط روی 2270 دانش آموزان اسپانیایی به ترتیب 75/0، 66/0، 61/0 و 61/0 به دست آمده است

---

جهت دریافت فایل رابطه خلاقیت و سازگاری اجتماعی با عملکرد  تحصیلی دانش آموزان متوسطه شهر شیراز لطفا آن را خریداری نمایید

قیمت فایل فقط 1,900 تومان

برچسب ها : رابطه خلاقیت و سازگاری اجتماعی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان متوسطه شهر شیراز , دانلود رابطه خلاقیت و سازگاری اجتماعی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان متوسطه شهر شیراز , رابطه خلاقیت , سازگاری اجتماعی , خلاقیت , آزمون تفکر , سازگاری اجتماعی , خلاقیت , عملکرد تحصیلی , دانش‌آموز